deur Marlien van der Westhuizen, SOS-navorser
Vir meer as 40 jaar vier ons op 8 September Wêreldgeletterdheiddag omdat geletterdheid nie net ‘n mensereg is nie, maar die grondslag van alle leer is. Geletterdheid is van kritieke belang vir ekonomiese ontwikkeling sowel as individuele en gemeenskapswelstand.
Enige ekonomie word verbeter as leerders hoër geletterdheidsvlakke het en die verband tussen opvoeding, gesondheid en voeding is onderling en aanvullend. Volgens UNESCO is skole in meer 190 lande gedwing om te sluit weens die pandemie wat die onderrig van meer as 1.27 miljard leerders ontwrig het. Hierdie ontwrigting het ernstige gevolge vir wêreldgeletterdheid.
Laer wêreldgeletterdheid is ʼn reuse-krisis wat almal beïnvloed. As ‘n persoon sukkel met lees, is die sosiale impak diep. Iemand wat nie kan lees nie, kan ‘n lae selfbeeld hê met emosies soos skaamte, vrees en magteloosheid worstel. Leerders wat met geletterdheid sukkel, meen hulle is onwelkom in akademiese omgewing en vermy dikwels situasies waar hulle onbekwaam mag voel. Geletterdheid infiltreer alle lewensterreine en is fundamenteel verantwoordelik vir die manier waarop ons leer, werk en sosialiseer. Geletterdheid is noodsaaklik vir ingeligte besluitneming, persoonlike bemagtiging en gemeenskapsbetrokkenheid.
Ongeletterdheid vloei dikwels van geslag tot geslag oor, ongeag of kinders skoolgaan.
Baie ongeletterde volwassenes het as kinders soveel frustrasie ervaar dat hulle doelbewus leeraktiwiteite in die latere lewe vermy het. As hulle later self kinders het, is hulle geneig om (dikwels nie-verbaal) hul negatiewe gevoelens teenoor geletterdheid en skoolonderrig aan hul kinders oor te dra, en sodoende ‘n intergenerasie kringloop van ongeletterdheid voort te sit.
Die gevolge van hierdie siklus is in verskeie opsigte baie skadelik. Behalwe dat ongeletterde individue self in hul daaglikse lewe geraak word en hul toekoms in gevaar gestel word, het hierdie plaag ‘n negatiewe uitwerking op die samelewing as geheel, beide sosiaal en ekonomies.
Die COVID-19-krisis het lig gewerp op die onvoorbereidheid van infrastruktuur, onderwysstelsels, programme en mense om die kontinuïteit van onderrig en leer in so ‘n situasie te verseker. Daar moet ernstig gekyk word na maniere waarop die nuutste tegnologie gebruik kan word om die kontinuïteit van onderrig te verseker. Onderwysers speel ‘n belangrike rol in die herbedinking van suksesvolle onderrig- en leerstrategieë om die impak van die COVID-19-krisis tot die minimum te beperk.
Op Wêreldgeletterdheidsdag 2020 moet daar opnuut ‘n beroep op beleidmakers, advokate, onderwysers, gesinne en studente gemaak word om hul kragte saam te snoer en tot aksie oor te gaan. Dit is ‘n algemene verantwoordelikheid om te verseker dat leerders aanhou leer tydens en na hierdie wêreldwye krisis.
Terwyl ons die visionêre leiers van die GRA uit 1875 eer, staan GeRAT vandag as ‘n simbool van daardie erfenis, waar ons passie vir Afrikaans en sy kultuur voortduur. Deur op hierdie geskiedenis te bou, aanvaar ons die plig om die hart van Afrikaans vir toekomstige generasies te bewaar en te versterk en, 145 jaar later, bly ons standvastig en toegewyd aan die taal en kultuur wat ons so liefhet.
0 comments