Matrieks skryf Woensdag AFRIKAANS HUISTAAL: VRAESTEL 2 – LETTERKUNDE. Taalkenners verbonde aan die Skoleondersteuningsentrum (SOS) het ’n paar wenke opgetrek wat matrieks kan help tydens die vraestel:
- Jy moet Woensdagoggend (14 November) ‘n goeie ontbyt eet en die eksamenlokaal met selfvertroue betree, want jy en jou onderwysers het jou goed voorberei vir dié vraestel.
- Drink vooraf genoeg water sodat jy nie in die warm weer dehidreer nie en vat water saam in die lokaal in.
- Benut die volle skryftyd (2½ UUR) van vraestel 2 – kontroleer elke vraag en antwoord, want dit dra by tot goeie uitslae.
- Benader die vraestel met ’n plan:
- Die LEESTYD vooraf moet deeglik benut word – LEES, LEES, LEES.
- Lees die instruksies BAIE GOED om KEUSEFOUTE te vermy.
4.3 EEN literêre opstel en EEN stel kontekstuele vrae moet beantwoord word. GEEN PUNTE word vir die tweede antwoord toegeken wanneer twee stelle kontekstuele vrae byvoorbeeld by Afdeling B (Prosa) en Afdeling C (Drama) beantwoord word nie.
4.4 Wanneer jy keuses tydens die leestyd maak, moet dié spesifieke gedig- prosa- en dramatekste en die vrae oor die tekste baie deeglik gelees en bestudeer word.
- Neem tydens die leestyd reeds kennis van en onderstreep die opdragwoorde by die kontekstuele – en opstelvrae, byvoorbeeld – skryf ’n opstel van 400 tot 450 woord (moenie die hoeveelheid woorde oorskry nie), haal ’n frase aan (gedeelte van ’n sin/versreël), haal aan (tussen aanhalingstekens) of verduidelik die beeldspraak tussen reëls 5 en 6 (verwys spesifiek na dié versreëls.
- Begin jou antwoord met die kern van wat gevra word.
- Gee net die antwoord wat gevra word en presies soos wat dit gevra word – evalueer, jou mening, beskryf.
- Formuleer jou antwoorde baie noukeurig en presies, want vae woorde soos “dit” of “hulle” aan die begin van ’n antwoord is nie aanvaarbaar nie.
- Die puntetelling by kontekstuele vrae dui op die getal feite by die antwoord en stapelvrae moet in die volgorde van die vraagstelling beantwoord
- Struktuur van die vraestel:
- POËSIE
- Keuse: die vrae oor ENIGE twee voorgeskrewe gedigte ASOOK die ongesiene gedig moet beantwoord word.
- Begrip en kennis oor elke gedig se titel, moontlike afgeleide temas en boodskappe, beeldspraak en stylfigure, asook alle verstegniese elemente (bv. vol- en halfrym, enjambemente, leestekens of die gebrek daaraan), sal verseker dat jy ENIGE vraag oor jou gekose gedigte sal kan beantwoord.
- PROSA en DRAMA
- Keuses: Indien jy die kontekstuele vrae by die Prosa kies, MOET die opstelvraag oor die Drama beantwoord word en omgekeerd.
- Voorbereiding: Tydens die voorbereiding moet literêre begrippe en die toepassing daarvan binne teksverband noukeurig bestudeer word, naamlik: die betekenis van die titel binne teksverband, afgeleide temas en boodskappe, die tipe verteller en die funksie daarvan, eienskappe van hoof- en newekarakters, asook hulle innerlike en uiterlike handeling en die rol daarvan binne die literêre teks, die ruimte en tyd waarteen die verhaal of drama afspeel, konflik (botsing) wat deur karakters beleef of veroorsaak word en die spanningslyn en dramatiese struktuur (eksposisie, motoriese moment, verwikkeling, krisismoment, hoogtepunt en ommekeer, ontknoping) waarbinne die intrige verloop.
’n BESPREKING VAN ALLE AFRIKAANS HUISTAAL-VRAESTELLE WORD DEUR KUNDIGES BESPREEK OP:
https://www.youtube.com/watch?v=4jruSbffddU&list=PLDFIYo039fuN2kjD3z5a29CFExsq_0j8z
#GeRATvirDieEksamen op YouTube bespreek ook al drie vraestelle se inhoud: https://www.youtube.com/channel/UCWvRKTJU8MkblQ9StlmLVNQ?view_as=subscriber