Die Solidariteit Skoleondersteuningsentrum (SOS) wil sy besorgdheid uitspreek oor die geforseerde goedkeuring van die Wysigingswetsontwerp op Basiese Onderwyswette (BELA) deur die Nasionale Raad van Provinsies (NRP). Dit is veral artikels 5 en 6 van die BELA-wetgewing wat steeds inbreuk maak op gemeenskappe se grondwetlike reg op inspraak in hul kinders se opvoeding. Die wetgewing is onlangs deur die NRP aanvaar ten spyte van oorweldigende teenstand. Hierdie stap is nie net ‘n aantasting van die regte wat deur die Grondwet gewaarborg word nie, maar dit bedreig ook die beskerming van minderheidstale en kulture, soos Afrikaans.
“ʼn Strewe na meer selfstandigheid in ons skoolgemeenskappe is noodsaaklik. Ouers se oop hand was nog altyd deel van Afrikaanse skole se sukses. Ouers moet nie toelaat dat hulle geïntimideer word nie; hulle moet hul regte opeis, soos deur die Grondwet gewaarborg,” sê Leon Fourie, uitvoerende hoof van die SOS. “Ons moedig ouers en skoolbeheerliggame aan om hul skole meer selfstandig en minder staatgesentreerd te maak.”
Die nuutste aanpassings aan die wetsontwerp wat voorgee om sommige bevoegdhede aan beheerliggame te gee, is bloot kosmeties. Die finale besluit oor belangrike beleidskwessies berus steeds by ʼn regeringsamptenaar wat die mag het om enige voorgestelde beleid af te keur of te wysig. Hierdie benadering skep ‘n onrusbarende presedent waar besluite geneem word deur individue wat geen direkte verbintenis of begrip van die unieke behoeftes van die skoolgemeenskappe het nie.
In reaksie hierop beplan die SOS, in samewerking met Solidariteit en AfriForum, om regstappe te neem om die uitvoering van hierdie wetswysiging sover moontlik teen te staan. Ouers en skoolbeheerliggame moet hulself vergewis wat werklik in die BELA-wet staan, spesifiek artikel 5(12) en 6(13). Die wetgewing, soos deur die NRP goedgekeur, kan hier afgelaai word.
Die SOS doen ‘n beroep op die regering om die unieke taal- en kultuurverskeidenheid in Suid-Afrika te respekteer. Dit kan ten beste gedoen word deur besluitneming in die hande van diegene te laat wat regstreeks daardeur geraak word. Slegs deur ware deelname en respek vir gemeenskapsregte kan ons ‘n onderwysstelsel bou wat alle Suid-Afrikaners bevoordeel.
