Celeste Labuschagne
Vakspesialis: SOS
OpenAI het in November 2022 hul nuwe kunsmatige intelligensieprogram, ChatGPT, bekend gestel. Hul doel met ChatGPT was om teks te genereer wat lyk asof dit deur ’n mens geskryf is. Die gegenereerde teks kan dan vertaal word, opsommings kan gegenereer word en vele ander verwerkings van die teks kan gedoen word. Dié doel van ChatGPT is dan ook die deel wat aan onderwysinstellings talle kopsere verskaf, aangesien leerders en studente dit kan gebruik om geskrewe opdragte vinnig, maklik en sonder te veel moeite te voltooi. Om sake te vererger het OpenAI in Maart 2023 hul nuwe, verbeterde weergawe van ChatGPT genaamd GPT-4 bekend gestel. GPT-4 is nie net beter nie, maar ook “slimmer” as ChatGPT soos blyk uit verskeie eksamens wat deur beide die toepassings afgelê is. GPT-4 het ChatGPT die loef afsteek in al die eksamens wat afgelê is. GPT-4 is egter nog nie algemeen beskikbaar nie en die onderwerp van hierdie artikel sal daarom oor ChatGPT handel.
Voor ons na kopsere en moontlike oplossings vir skole en universiteite kan kyk aangaande ChatGPT, is dit nodig om bietjie dieper te delf. Dit is belangrik om te verstaan watter opsies ChatGPT bied, sy inligting vandaan kom en hoe betroubaar die inligting of antwoorde is wat ChatGPT genereer.
Opsies
Twee verskillende weergawes van ChatGPT is tans beskikbaar – ChatGPT en ChatGPT Pro. ChatGPT is gratis terwyl ChatGPT Pro jou sowat $42 of R765 per maand gaan kos. Laasgenoemde nog nie beskikbaar nie, daar is wel ‘n waglys. Die professionele weergawe sal van GPT-4 gebruik maak en gaan vinniger en meer betroubaar as die gratis weergawe. Die gratis ChatGPT behoort die weergawe te wees wat meestal deur leerders en studente gebruik word.
Wat is ChatGPT?
ChatGPT is wat bekend is as ’n uitgebreide taalmodel of “large language model”. Die GPT staan vir “Generative Pre-trained Transformer” en is ’n model wat bestaan uit kunsmatige neutrale netwerke wat gebaseer is op die werking van ’n transformator. Die “Generative” dui daarop dat terugvoer gegenereer word wanneer ’n gebruiker ’n vraag vra, deur gebruik te maak van inligting vanuit enorme datastelle waarop die model ge-“leer” word. Die Generatiewe voorafgeleerde transformator kan dan nuwe teks genereer wat lyk asof dit deur ’n mens saamgestel is.
Uitdagings van ChatGPT vir onderwys
- ChatGPT se inligting, wat dit tans genereer is nie onfeilbaar nie. Dit kan byvoorbeeld nie onderskei tussen ware inligting en fopnuus nie. Wanneer ’n gebruiker ’n vraag aan ChatGPT stel, kan daar akkurate sowel as onakkurate inligting in die antwoord weergegee word.
- Die inligting wat ChatGPT as antwoord in antwoord op ’n vraag genereer, word saamgestel uit artikels wat deur persone aanlyn gelaai word asook ander aanlyn bronne. Wanneer ‘n gebruiker dan ’n vraag oor ’n onderwerp vra, sif ChatGPT deur sy massas inligting en gee die inligting weer wat pas by die vraag wat gevra is. Afhangende van die vraag kan die antwoord wat gegenereer word met of sonder bronverwysings wees. Die probleem is dat indien ’n gebruiker die ChatGPT-inligting netso gebruik en dit as antwoord op ‘n opdrag ingee asof dit deur hom of haar self geskryf is, dit op plagiaat neerkom. ChatGPT-aanhalings word ook soms onakkuraat weergegee en indien die inligting nie nagegaan word nie, mag daar verkeerdelik aangehaalde inligting deurglip.
- ChatGPT gee ook soms sinnelose antwoorde op vrae. Dit word só gestel dat die antwoorde geloofwaardig klink. ChatGPT se antwoorde mag daarom nie voor die voet aanvaar word nie.
- ChatGPT kan Engelse opdragte beter as enige leerder in die hoërskool beantwoord. Volgens ’n blog-artikel deur Garlng Wu het Engelse onderwysers ondervind dat ChatGPT opdragte, wat strek vanaf dekbriewe tot by die beskrywing van hooftemas van beroemde literêre werke, beter kan uitvoer as die meeste hoërskoolleerders.
- ChatGPT het ook ingeboude vooroordele. Die program het vanuit die versamelde werke van mense regoor die wêreld “leer skryf”. Dit impliseer dat die vooroordele wat in die regte wêreld voorkom ook in die ChatGPT- antwoorde kan manifesteer. Gevalle van diskriminasie teenoor minderheidsgroepe, geslag en ras is al in van die ChatGPT-antwoorde aangetref.
- Vertalings van Engels na Afrikaans is nog gebrekkig. Hieronders is ’n vertaling van Engelse teks na Afrikaans wat deur ChatGPT gedoen is:
ChatGPT-naspeurders
Daar bestaan talle naspeurprogramme wat ‘n teks wat deur ChatGPT gegenereer is, kan opspoor:
- OpenAI het hul eie naspeurprogram daargestel om te probeer verseker dat ChatGPT nie misbruik word in kontekste waar oorspronklike werk belangrik is nie. Die toepassing se naam is OpenAI AI Text Classifier – die akkuraatheid daarvan is tans laag op 26%. Dié toepassing bied daarom nie ’n betroubare oplossing vir skole en universiteite nie.
- Originality.AI is ’n ChatGPT-inhoudopspoorder (detector) en spoor ook plagiaat op teen ’n koste van $0.01 per krediet.
- Turnitin, ’n program wat veral deur universiteite gebruik word om plagiaat op te spoor en te beheer, het in April ook hul Turnitin AI detection vir gebruik deur lektore en onderwysers bekendgestel. Turnitin se lisensiegelde is om en by $19.99 per gebruiker per jaar.
- GPTzero, ’n program wat deur Edward Tian, ’n student aan Princeton Universiteit geskryf is, is tans die voorloper onder onderwysers om AI-gegenereerde teks uit te ken. Die program is gratis beskikbaar en aangsien die kompleksiteit en variasie tussen mense en AI-gegenereerde teks onderskeibaar is, kan GPTzero dit aandui.
Hoe moet skole ChatGPT benader?
“Rather than avoiding or banning them, it’s far more beneficial for teachers to explore and experiment with them to get a better sense of what is possible,” Professor Siemens said. (Universiteit van Suid-Australië, AI en Onderwyskenner)
Volgens dié aanhaling van Prof. Siemens, is dit belangrik dat skole die gebruik van ChatGPT reg benader. Daar is sekere maatreëls wat skole in plek kan stel om die misbruik van ChatGPT te beheer en te verseker dat dit reg gebruik word:
1. Skryf beleide wat die mate van gebruik van toegelate AI-gegenereerde inhoud uitstip. Hierdie sal ‘n werkdokument wees wat sal verander en ontwikkel soos wat AI ontwikkel.
2. Elke klasbeleid en departementele beleid moet ‘n akademiese integriteitsafdeling bevat wat elke onderwyser en sy departement se verwagtinge rondom oorspronklike werk duidelik kommunikeer.
3. Oop gesprekke met leerders aangaande die gebruik van AI is belangrik.
4. Moedig leerders aan om te verklaar wanneer hulle ChatGPT gebruik het.
5. Verduidelik aan leerders die nadele wat die gebruik van AI inhou en die invloed daarvan op leer.
6. Dui vir leerders deur vergelyking aan waar die swakhede in die mondering van ChatGPT lê.
7. Skole moet klem op waardes soos integriteit en eerlikheid plaas – veral ten opsigte van die gebruikmaking van AI.
ChatGPT kan positef deur leerders gebruik kan word en dit behoort hierdie maniere uit te lig.
Leerders kan ChatGPT gebruik om hul studie-ervaring te verbeter. Hieronder is ’n paar voorbeelde hoe leerders ChatGPT kan gebruik vir huiswerk:
- Verduidelikings en definisies: Wanneer leerders in die klaskamer ‘n konsep nie verstaan nie, kan hulle ChatGPT gebruik om die betekenis te verduidelik. Deur die sleutelwoord in die ChatGPT-koppelvlak in te voer, kan leerders toegang verkry tot ‘n reeks definisies en verduidelikings van die konsep. Dit kan ‘n waardevolle hulpbron wees om begrip en kennis te bevorder.
- Studiehulp: Leerders kan vrae aan ChatGPT stel oor die onderwerp wat hulle bestudeer. ChatGPT kan hulle help om antwoorde te vind. Dit kan help om die studiemateriaal te verduidelik en die kennis van die leerder te verdiep.
- Spelling en grammatika: ChatGPT kan ‘n nuttige hulpmiddel wees vir leerders wat worstel om korrek te spel of grammatikaal korrek te skryf. Leerders kan ‘n sin of woord in ChatGPT intik en die korrekte spelling of grammatika kan vir hulle gegee word. Hierdie is slegs vir Engelse spelling en grammatika van toepassing.
- Navorsing: ChatGPT kan ook gebruik word vir navorsing. Dit kan leerders help om die korrekte inligting en bronne te vind en om die resultate van hul navorsing te verduidelik.
ChatGPT ‘n nuttige hulpmiddel wat leerders kan help om hul akademiese prestasie te verbeter. Dit is belangrik om daarop te let dat ChatGPT nie ‘n vervanging vir die verwerwing van kennis deur studie en oefening is nie. Leerders moet steeds hard werk om hul studiemateriaal te verstaan en te bemeester en ChatGPT kan ‘n aanvulling wees op die klassieke studiemetodes.
Dit is ook belangrik om te besef dat onderwysers ChatGPT nadelig kan gebruik. Een van die negatiewe aanwendings van ChatGPT is wanneer onderwysers die taak van nasienwerk aan ChatGPT wil toevertrou. ChatGPT sê die volgende aangaande die program se nasienvaardighede:
- Beperkte domein-spesifieke kennis: ChatGPT het nie die noodsaaklike kennis van die vakinhoud wat getoets word nie. Dit kan lei tot onakkurate punte wat toegeken word.
- Onvermoë om handskrif te herken: Indien ’n toets met die hand geskryf is, kan ChatGPT nie die handskrif te herken nie, wat daartoe lei dat punte nie korrek toegeken word nie.
- Onvermoë om die nuanse van taal te verstaan: Oopeinde vrae óf opsteltipe vrae se antwoorde mag verkeerd geïnterpreteer word en verkeerdelik bepunt kan word, aangesien ChatGPT nie die nuanses van taal en konteks korrek verstaan nie.
- Beperkte vermoë om terugvoer te gee: ChatGPT kan maklik ’n gradering of punt toeken, maar dit is nie so maklik om fyn detail-terugvoering te gee aangaande areas waar leerders leiding en hulp nodig het nie.
Dit is essensieel dat onderwysers besef dat die nasien van leerders se toetse nie net hul personlike verantwoordelikheid is nie, maar ook dat onderwysers moet vasstel in watter opsigte leerders akademiese aandag kort. Dit sal lei tot ‘n beter begrip van leerders se prestasievlakke en beter onderrig en remediëring. Onderwysers kan meer doeltreffende terugvoer aan ’n leerder gee. Leerders sal net deur onderwyserleiding ’n beter begrip oor die leemtes in hul kennis verkry en dan gefokusde aandag aan daardie leemtes kan gee. Die nasien van toetse gee aan onderwysers die geleentheid om positiewe terugvoer en aanmoediging aan leerders te gee – eerder as onpersoonlike, masjiengegenereerde terugvoer.
Positiewe gebruik van ChatGPT deur onderwysers
Onderwysers kan ook ChatGPT voordelig gebruik. Hier volg ’n paar voorstelle van die gebruik van ChatGPT deur onderwysers:
- Poësie – laat leerders ChatGPT vra vir ‘n gedig in die styl van een van die digters wat bestudeer word. Leerders kan dan hul eie gegenereerde gedig ontleed en vergelyk met ‘n oorspronklike gedig van die bepaalde digter t.o.v. woord- en beeldgebruik, digstyl, ensovoorts.
- Toesprake – vra vir leerders om voorlopige toesprake te genereer. Hulle kan dit dan ontleed om te sien waar tekortkominge voorkom sodat hul dit nie in hul eie toesprake inwerk nie.
- Omgekeerde klaskamer (enige vak) – gee ’n opdrag aan leerders om ondersoek in te stel oor ‘n nuwe lesonderwerp met ChatGPT. Laat leerders ChatGPT gebruik om ’n kort meervoudige keuse toets en memorandum te genereer oor die nuwe vakinhoud. Leerders ruil die volgende dag hulle toetse uit, skryf die toets en sien dit met behulp van die gegenereerde memorandum na. Verkeerd beantwoorde vrae, kan vinnig deur die onderwyser tydens die periode aangespreek word.
- Begripstoetse – taalonderwysers kan begripstoetse d.m.v. ChatGPT opstel of vlak 1 en 2 prosavrae.
- Formatiewe assessering – stel vinnige toetse op om leerders se voorkennis of kennis te toets. Die punte word nie vir rekorderingsdoeleindes gebruik nie, maar is ’n aanduiding van die leerders se kennis van leerders aangaande spesifieke inhoud is. Die onderwyser kan dan sy/haar onderrig aanpas om die inhoudskennis van die leerders aan te spreek.
Tegnologie het deur die eeue heen ontwikkel en verbeter. Dit is nie altyd positief ontvang, veral in onderwyskringe nie, aangesien dit die status quo ontwrig. Dit is wel belangrik om enige nuwe tegnologie te ondersoek, die positiewe sowel as die negatiewe aspekte moet krities bekyk word. In die onderwys sal ons die positiewe moet behou en op so ’n manier gebruik dat dit die negatiewe sal oorskadu. Kunsmatige intelligensie sal nie verdwyn nie. Onderwysers gaan moet leer om met meer veranderinge saam te leef en om daarby aan te pas. Die belangrikste is egter om te besef dat ’n onderwyser nooit vervang kan word nie. Die menslikheidsfaktor in die onderrigsituasie sal altyd ’n prioriteit wees. Wat wel sal gebeur, is dat die onderwyser wat kan aanpas en tegnologie tot sy en die leerders se voordeel kan gebruik, die onderwyser sal wees wat in die onderwys sal oorleef.